22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim rozpoczął się największy zryw niepodległościowy. Był to ważny przystanek na drodze Polaków do wolności. Najdłużej trwające, najbardziej masowe bez wsparcia mocarstw zachodnich skazane na klęskę militarną. Stało się ważnym ogniwem tradycji narodowowyzwoleńczej i więzi ogólnonarodowych. „Gloria victis” - „Chwała zwyciężonym” Jesteśmy spadkobiercami idei niepodległości
i suwerenności. To one wyznaczają naszą tożsamość narodową. W powszechnej świadomości wyobrażenia o powstaniu kształtuje twórczość Artura Grottgera: „Pożegnanie”, „Powitanie”, „Bitwa”, seria „Lithuania”. Warto przypomnieć pobyt tego malarza w pałacu Skrzyńskich i utrwalać jego  związki z Zagórzanami.

Małgorzata Stępień